Лейкоз - бұл қан мен сүйек кемігінің қатерлі ісігі. Ол балалар мен ересектерде ең көп тараған онкологиялық ауру. 

Жыл сайын Қазақстанда лимфа жүйесі мен қан жүйесі ауруларының диагнозы қойылған 1490-ға жуық жаңа диагноз тіркеледі. Ауру құрылымында лимфа жүйесі мен қан жүйесі аурулары 7-ші орын алады. Әлемде жыл сайын 100 мың тұрғынға шаққанда шамамен 5-6 жағдай ауырады.

Аурудың себептері және қауіп факторлары:

Лейкоз сүйек кемігінің қалыпты жұмысы бұзылған кезде пайда болады. Сүйек кемігі -сүйектің жұмсақ ішкі бөлігі. Ол қан жасушаларын шығаратын зауыт сияқты жұмыс істейді: онда барлық қан жасушалары пайда болады. Олардың қалыптасуы қан түзетін жасушалардың (гемопоэтикалық жасушалардың) пайда болуынан басталады. Егер сүйек кемігі дұрыс жұмыс істесе, онда бұл қан түзетін жасушалар кейін лейкоциттерге және тромбоциттерге айналатын жасушаларға айналады.

Аурудың себебі әлі күнге дейін белгісіз. Лейкоздың себебі түсініксіз болғандықтан, алдын-алудың белгілі бір әдістері жоқ.

Алайда, келесі топтардағы адамдарда жоғары тәуекел қаупі бар:

Жеке медициналық тарихы. Жедел лейкоздың пайда болу қаупі басқа қатерлі ісіктермен ауыратын және кейбір ісікке қарсы препараттарды қабылдаған адамдарда жоғарылайды.

Тұқым қуалайтын фактор. 1-ші немесе 2-ші жолақ бойынша қатерлі ісік ауруының отбасылық тарихы болуы.

Вирустық аурулар. Өте сирек кездесетін аурулармен немесе HTLV-1 вирусымен ауыратын адамдар.

Жасы. Көбінесе ауру балалық шақта және 40 жастан кейін дамиды. ОМЛ жиілігі барлық жас топтарында бірдей. Ерлер мен әйелдер бірдей жиілікте ауырады.

Лейкоз өткір немесе созылмалы болады. Жедел жағдайда симптомдардың тез дамуы байқалады: емделусіз ауру тез дамиды. Созылмалы кезінде ауру мен белгілер баяу дамиды. Жедел лейкоздар көбінесе балаларда кездеседі.

Лейкоздың белгілері:

• Ыстық
• Жиі инфекциялар
• Әлсіздік
• Шаршау
• Жеңіл пайда болатын қан ағымы мен гематомалар
• Сүйек пен буындардың ауырсынуы

Лейкозды диагностикалау:

• Медициналық тексеру және медициналық тарихты зерттеу
• Қан талдауы
• Сүйек кемігінің пункциясы және биопсиясы
• Кеуде қуысының рентгенографиясы
• КТ, МРТ.

Лейкозды емдеу:

Емдеу лейкоз түріне және қауіп тобына байланысты. Емдеудің ең көп таралған әдісі -химиотерапия.

Емдеудің басқа мүмкін әдістері:

• Таргет терапиясы
• Иммунотерапия
• Гемопоэтикалық жасушаларды трансплантаттау (сондай-ақ, сүйек кемігін немесе бағаналы жасушаларды трансплантациялау деп аталады)

Лейкозды емдеудегі болжам (нәтиже):

Қатерлі ісік ауруының тірі қалу статистикасын талқылай отырып, дәрігерлер онкологиялық диагноз қойылғаннан кейін кем дегенде 5 жыл өмір сүретін пациенттердің пайызын ескере отырып, 5 жылдық өмір сүру деп аталатын санды жиі қолданады. Жедел лейкоздарда бес жылдан кейін ауру болмаған балалар толық емделуі мүмкін. Бұл көптеген жылдардан кейін бұл онкологиялық аурудың оралуы өте сирек кездесетіндігіне байланысты. Өмір сүру деңгейі шартты мән болып табылады. Сіздің отбасыңыз кездестірген нақты жағдайда өмір сүру туралы ақпарат алу үшін балаңыздың емдеуші дәрігеріне жүгінген дұрыс.

Жедел лейкоз:

Балалардағы жедел лимфобластикалық лейкемия (ЖЛЛ) кезіндегі жалпы 5 жылдық өмір сүру деңгейі шамамен 90% құрайды.  

Жедел миелоидты лейкозбен (ЖМЛ) ауыратын балалардың жалпы 5 жылдық өмір сүру деңгейі 65-75% құрайды. Алайда, өмір сүру деңгейі ЖМЛ кіші түрлеріне және басқа факторларға байланысты өзгереді. Мысалы, ЖМЛ кіші түрлерінің бірі жедел промиелоцитарлық лейкозды (ЖПМЛ) емдеу тиімділігінің көрсеткіші қазіргі уақытта 90%-дан жоғары, бірақ кейбір басқа ЖМЛ кіші түрлері үшін көрсеткіштер төмен.

Созылмалы лейкоз:

Созылмалы лейкоздар үшін 5 жылдық өмір сүру деңгейі аз пайдалы, өйткені балалар лейкозбен ұзақ уақыт емделусіз өмір сүре алады. Бұрын созылмалы миелоидты лейкозда (СМЛ) 5 жылдық өмір сүру деңгейі 60-80% құрады, бірақ қазіргі уақытта олар әлдеқайда жоғары.

Дәрігердің ұсынысы:

Аурудың негізгі алдын-алуы - темекі шегу, алкогольді теріс пайдалану сияқты жаман әдеттерден бас тарту. Сондай-ақ, мүмкіндігінше, қатерлі ісік тудыратын химикаттармен, мысалы, бензинмен жанасудан аулақ болу керек. Салауатты өмір салтын ұстаныңыз.

Егер сізде күдік туындаса немесе тексеруден өтіп, денсаулығыңыздың жай-күйі туралы білгіңіз келсе, Call-орталықтың 8(7172)702-911 нөміріне хабарласа аласыз.