Қалқанша безінің қатерлі ісігі-бұл қалқанша безінің жасушаларында пайда болатын қатерлі ісік. Қалқанша безінің қатерлі ісігінің бірнеше түрі бар. Кейбіреулері өте баяу өседі, ал басқалары өте агрессивті болуы мүмкін. Қалқанша безінің қатерлі ісігінің көптеген жағдайларын емдеуге болады.

Қалқанша безінің қатерлі ісігімен ауыратындардың саны жылдан жылға артып келеді. Бұл өте кішкентай қалқанша безінің пайда болуын анықтауға мүмкіндік беретін жаңа технологиялардың мүмкіндігіне байланысты деп саналады. Қазақстанда жыл сайын қалқанша без обырының 700-ден астам жаңа жағдайы тіркеледі, 85-90% жағдайда әйелдерде анықталады.

Аурудың себептері және қауіп факторлары:

Қалқанша безінің қатерлі ісігі қалқанша безінің жасушалары генетикалық өзгеріске (мутацияға) ұшыраған кезде пайда болады. Мутация жасушалардың тез өсуіне және көбеюіне мүмкіндік береді. Жасушалар қалыпты жасушалар сияқты өлу қабілетін жоғалтады. Қалқанша безінің қалыптан тыс жасушалары ісік түзеді.

Қалқанша безінің қатерлі ісігі қаупін арттыратын факторларға мыналар жатады:

• Әйел жынысы. Қалқанша безінің қатерлі ісігі ерлерге қарағанда әйелдерде жиі кездеседі.
• Радиацияның жоғары деңгейіне әсер ету. Бас және мойын сәулелік терапиясы қалқанша безінің қатерлі ісігі қаупін арттырады.
• Кейбір тұқым қуалайтын генетикалық синдромдар. Қалқанша безінің қатерлі ісігі қаупін арттыратын генетикалық синдромдарға отбасылық медиулярлы қалқанша безінің қатерлі ісігі, бірнеше эндокриндік неоплазия, Кауден синдромы және отбасылық аденоматозды полипоз жатады.

Белгілері:

Қалқанша безінің қатерлі ісігі әдетте аурудың алғашқы кезеңдерінде ешқандай белгілерді тудырмайды. Қалқанша безінің қатерлі ісігі өскен сайын, ол мыналарды тудыруы мүмкін:

• Мойынға тері арқылы сезінуге болатын тығыздағыш (түйін).
• Дауысыңыздың өзгеруі, оның ішінде дауыстың қырылдауы.
• Жұту қиындықтары
• Мойын мен тамақтың ауыруы
• Мойын аймағында лимфа түйіндерінің ұлғаюы.

Қалқанша безінің қатерлі ісігін диагностикалау:

• Физикалық тексеру. Бұл дәрігердің тексеруі, оның барысында қалқанша безінің физикалық өзгерістері бағаланады және сауалнама жүргізіледі, соның ішінде радиацияның шамадан тыс әсері және қалқанша безінің ісіктерінің отбасылық тарихы сияқты қауіп факторлары туралы.
• Қалқанша безінің гормондарына қан анализі. Қан анализі қалқанша безінің қалыпты жұмыс істейтінін анықтауға көмектеседі.
• Жіңішке инелі аспирациялық қалқанша безінің биопсиясы. Бұл қалқанша безінің патологиялық аймағына жұқа инені енгізу арқылы қалқанша безінің тінін алу. Бұл жағдайда ине ультрадыбыстық датчиктің бақылауымен орнатылады — инені нысанаға дәл енгізу үшін. Иненің көмегімен алынған тіндердің үлгілері зертханада обыр клеткаларын анықтау үшін талданады.

• Түрлі визуализациялық зерттеулер. Бұл қатерлі ісік қалқанша безінен тыс таралғанын анықтауға мүмкіндік беретін әдістер. Әдістерге ультрадыбыстық (УДЗ), компьютерлік томография (КТ), позитронды-эмиссиялық томография (ПЭТ) кіреді.
• Генетикалық тестілеу. Қалқанша безінің қатерлі ісігі бар кейбір адамдарда эндокриндік жүйенің қатерлі ісігінің басқа түрлерімен байланысты генетикалық өзгерістер болуы мүмкін. Қалқанша безінің ісік процестерінің отбасылық тарихы болған кезде дәрігер қатерлі ісік ауруының қаупін арттыратын генді анықтау үшін генетикалық тестілеуді ұсынуы мүмкін.

Қалқанша безі обырының алдын алу бойынша ұсыныстар:

Өз денсаулығыңызды күту үшін барлық мүмкіндікті жасаңыз.

Дұрыс тамақтаныңыз, диетаңызға мүмкіндігінше жемістер мен көкөністерді қосыңыз, физикалық белсенді болыңыз, жеткілікті ұйықтауға тырысыңыз.

Егер сізде қандай да бір күдік немесе сұрақтар туындаса, Call-орталықтың 8(7172)702-911 нөміріне хабарласыңыз.

ҰҒОО-да сіз диагностикалық қызметтердің барлық спектрі мен емдеу тактикасын айқындай отырып, онкологтан білікті кеңес ала аласыз.