Қайталанудан қорқу емделуден бірнеше жыл өткен соң да сақталуы мүмкін.
Бұл қорқынышты қандай жағдайлар тудырады? Оның өмірге əсер етпеуіне қалай жол бермеуге болады?
Қатерлі ісік жағдайында қорқыныш сезіну қалыпты жағдай, өйткені ауру - денсаулық пен өмірге қауіп төндіреді.
Бұл өзін-өзі сақтау түйсігі. Қорқыныш бізге өмір сүруге көмектеседі, өзімізді күтуге, өзімізді жəне денсаулығымызды сақтауға мəжбүр етеді. Қорқынышсыз өмір сүру жақсы болар еді. Бізге осындай күшті эмоциялармен күресу қиынға түседі. Ал қазір ақпараттық өріс "жоғары деңгейде өмір сүр", "барлығына кешірімді бол", "жаман нəрселерді ойлауға болмайды", "тек қана жағымды ойлар" сияқты хабарламалармен толтырылған. Бірақ эмоционалды өмірден кез-келген сезімді өшіру немесе алып тастау мүмкін емес. Бұл кезде, амал-тəсілдерді тапқан жақсы болды.
ҚАЙТАЛАНУ ҚОРҚЫНЫШЫН ҚАЛАЙ ЖЕҢУГЕ БОЛАДЫ:
- Өзіңіздің эмоцияларыңыздан қашпаңыз - ол ешқайда да кетпейді. Өзіңізді қорқатындығыңызды немесе мазасызданғаныңызды мойындаңыз жəне бұл қалыпты жағдай екенін ұмытпаңыз.
- Есіңізде болсын, ойлар бізге қауіп төндірмейді. Ойлар да, сезімдер де əлемнің болашақ бейнесін бейнелей алмайды. Əйтпесе, біз автоматты түрде ешқашан болмауы мүмкін жағымсыз болашаққа енеміз. Шындық туралы ойды тексерген жөн:"Мен бəрі осылай болады дегенді қайдан шығардым?»
- Сіз неден қорқатындығыңыз туралы ойланыңыз. Бұл біздің қорқынышымызға бірден атау беріп, оны басқаруға мүмкіндік береді, бірдеңе жасау қабілеті оралады.
- Ұйқы жəне демалу режимін қалыпқа келтіріңіз, күш-жігеріңіз жететін істермен айналысыңыз, мысалы, хобби. Өміріңізді əлеуметтік байланыстармен жəне басқа да тəжірибелермен толтырыңыз. Бұл біріншіні екіншімен алмастырмайды, бірақ эмоционалды контекстті басқа тəжірибелермен толықтыруға мүмкіндік береді. Мұның бəрі эмоционалды күйде жұмыс істейді.
- Ақпаратты игеріңіз. Əрине, бірде-бір дəрігер жағдайдың қалай дамитынын нақты айта алмайды, бірақ дəрігер оны бағалай алады жəне медициналық тарихқа сүйене отырып болжам жасай алады, рецидивті қандай белгілермен анықтауға болатындығын айтады.
- Осы жағдайды басынан өткізген адамдарды табыңыз. Пациенттер қауымдастығына қатысу өмір сапасын жақсартады деген деректер бар.
- Қосымша терапия мазасыздықты жеңуге көмектеседі. Оған, мысалы, йога, медитация, арт-терапия кіреді. Денеге əсер ету арқылы психоэмоционалды стресс, мазасыздық жəне мазасыздық деңгейін төмендетуге болады. Алайда, əдісті таңдағанда, мысалы, жаттығулар туралы дəрігердің ұсыныстарын орындау маңызды.
- Егер жалғыз жеңе алмайтыныңызды түсінсеңіз, психологпен хабарласыңыз.